فریم‌ریت چیست؟ راهنمای مفهومی آشنایی با Frame rate

در این مطلب می‌خواهیم در مورد فریم‌ریت با شما عزیزان صحبت کنیم. همان‌طور که می‌دانید رسانه‌های مختلف (مثل سینما، تلویزیون و فضای مجازی) در مناطق مختلف و به دلایل متفاوت، فریم‌ریت‌های مختلفی را می‌طلبند. تعداد فریمی که برای یک ثانیه انتخاب میکنید، تأثیر زیادی در نتیجۀ پروزۀ شما دارد. پس اگر مایلید راجع به خود فریم‌ریتها و نحوۀ تصمیم‌گیری در مورد تعداد فریم‌ها در ثانیه بیشتر بدانید، این مطلب از خانۀ فتوشاپ را دنبال کنید.

فریم‌ریت چیست؟

همان‌طور که می‌دانید، یک فیلم از تعدادی عکس پشت سر هم تشکیل شده و در واقع یک تصویر متحرک است. فریم‌ریت (Frame rate) به تعداد فریم در ثانیه اشاره دارد و نشان‌دهندۀ این است که چند فریم ثابت، یک ثانیه از یک فیلم (یا همان تصویر متحرک) را تشکیل می‌دهند. پس فریم‌ریت و تعداد فریم بر ثانیه، هر دو به یک معنی هستند و و واحد آن‌ها fps است. مثلاً کلیپ زیر یک ثانیه از فیلم Gone Girl است که شامل ۲۴ فریم جداگانه است.

اگر این یک ثانیه را وارد نرم‌افزارهای ادیت فیلم کنیم، می‌توانیم فریم‌ها را جدا کنیم و ۲۴ فریم جدا که در تصویر زیر می‌بینید داشته باشیم. در واقع اینجا هر یک فریم، ۲۴/۱ از این یک ثانیه را تشکیل می‌دهد.

اصطلاح “فریم در ثانیه” از سلولوئید (یعنی فیلم‌های قدیمی ۸ میلی‌متری، ۱۶ میلی‌متری و ۳۵ میلی‌متری) گرفته شده و بیشتر مربوط به دوربین‌های قدیمی است تا دوربین‌های دیجیتالی امروزی. درست است که دیگر در دوربین‌های دیجیتال از فیلم استفاده نمی‌کنیم، اما دوربین‌های دیجیتال هم از لحاظ فنی همان کار را انجام می‌دهند. یعنی آنها هم فریم‌های ثابت را کنار هم می‌گذارند و تبدیل به فیلم می‌کنند. بنابراین اصطلاح “فریم در ثانیه” در مورد دوربین‌های دیجیتال هم کاربرد دارد.

چرا مقدارهای مشخصی برای تعداد فریم در ثانیه تعریف شده؟

بر خلاف سرعت شاتر که تعداد آن به دلخواه و صلاح‌دید عکاس است و می‌تواند هر تعدادی باشد، برای تعداد فریم در ثانیه (یعنی همان فریم‌ریت) برای یک ویدئو استانداردهای خاصی وجود دارد. این استانداردها به این اعداد خلاصه می‌شوند: ۹۷۶/۲۳ ، ۲۴ ، ۲۵ ، ۹۷/۲۹ ، ۳۰ ، ۴۸ ، ۵۰ ، ۹۴.۵۹ و ۶۰.

حالا شاید بپرسید که چرا فریم‌ریتهای استاندارد داریم و مقدار آن دلخواه نیست؟ خب باید بدانید که انسان به طور معمول می‌تواند ۱۰ تا ۱۲ فریم عبوری را به عنوان تصاویر مجزا شناسایی کند و ببیند. پس باید تعداد فریم عبوری در یک ثانیه بیشتر از این باشد، تا مغز انسان آن را شبیه یک فیلم ببیند. حالا این که چرا اولین عدد صحیح فریم‌ریت استاندارد ۲۴ است، برمی‌گردد به یک سری دلایل ریاضی و صدای ضبط شدۀ روی فیلم.

جالب است بدانید در اوایل دهه ۱۹۰۰ استاندارد خاصی برای فریم‌ریت وجود نداشت. اما اصولاً آتلیه‌ها از تعداد فریم کمتری استفاده می‌کردند؛ چرا که فریم‌ریت بالاتر، فیلم بیشتری هم نیاز داشت و این به نفعشان نبود.

آموزش ادیوس ویژه آتلیه ها

فریم‌ریت مناسب برای فیلم سینمایی

فریم‌ریت ۲۴ در همه جای دنیای به عنوان استاندارد فیلم‌های سینمایی پذیرفته شده است. با این حال، بعضی از فیلم‌سازان خلاق به عنوان تجربه از فریم‌ریت‌های متفاوتی استفاده کرده‌اند. مثلاً پیتر جکسون فیلم‌های سه‌گانۀ Hobbit  را با فریم‌ریت ۴۸ فیلمبرداری کرده است.

با این که بازخوردها به نوع فیلمبرداری و فریم‌ریت این فیلم مختلف بود و بعضی هم از آن راضی نبودند، اما باز هم فیلمسازان دیگری این ریسک را پذیرفتند. مثلاً جیمز کامرون فیلم‌های Avatar خود را با ۴۸ فریم بر ثانیه فیلم‌برداری کرد. آنگ لی هم اخیراً برای فیلم Gemini Man خود، فریم‌ریت ۱۲۰ را انتخاب کرده است.

نهایتاً می‌توان گفت اگر چه استانداردهای مختلفی برای فریم‌ریت فیلمبرداری وجود دارد که از آن‌ها در پروژکتورهای دیجیتالی و همین‌طور سرویس‌های نمایش خانگی استفاده می‌شود، اما فریم‌ریت ۲۴ استانداری است که اکثر فیلمسازان ترجیح می‌دهند همان را انتخاب کنند و ریسکی نکنند.

فریم‌ریت مناسب برای ویدئوها و برنامه‌های تلویزیونی

در کشور آمریکا استاندارد فریم‌ریت برای ویدئوهای تلویزیونی سال‌هاست که ۳۰ fps است. دلیل انتخاب این استاندارد هماهنگی این عدد با قدرت ۶۰ هرتز برق در ایالات متحده بوده است. به همین دلیل برای این استاندارد اسم هم انتخاب کرده‌اند و به آن NTSC می‌گویند.

در اروپا چون استاندارد قدرت برق ۵۰ هرتز است، از فریم‌ریت ۲۴ استفاده می‌کنند. این استاندارد هم به PAL معروف است. فیلم‌های آنلاین هم اصولاً با فریم‌ریت ۳۰ بارگزاری می‌شوند. گاهی هم برای محتوای سنگین و اکشن از فریت ریت ۶۰ استفاده می‌شود.

پس به طور کلی دو استاندارد معروف فریم‌ریت برای تلویزیون وجود دارد:

• NTSC: 30fps و ۶۰fps
• PAL: 25fps

فریم‌ریت مناسب برای محتواهای آنلاین

محتوای آنلاین یعنی همان محتواهایی که در Youtube و Facebook می‌بینیم. در مورد این محتواها نه نیازی است که استاندارد فریم‌ریت تلویزیون رعایت شود و نه استاندارد فریم‌ریت سینمایی. پس بهترین فریم‌ریت برای این محتواها چیست؟ خب از آنجایی که این پلتفرم‌ها بسیار متنوع و متفاوتند، نمی‌توان گفت دقیقاً یک استاندارد برای آن‌ها وجود دارد. یوتوب در این مورد می‌گوید:

نکتۀ مهم در مورد فریم‌ریت محتواهای آنلاین این است که محتوا را با همان فریم‌ریتی که ضبط شده است، رمزگزاری و آپلود کنید. فریم‌ریت‌های معمول برای محتواهای آنلاین این‌ها هستند: ۲۴ ، ۲۵ ، ۳۰ ، ۴۸ ، ۵۰ و ۶۰ فریم در هر ثانیه (البته فریم‌ریت‌های دیگر هم قابل قبول‌اند).

بنابراین فریم‌ریت محتوای آنلاین شما بستگی به نوع محتوای شما دارد و باید هنگام فیلمبرداریِ محتوایتان به آن فکر کنید. مثلاً اگر محتوایتان یک وِلاگ مسافرتی است و می‌خواهید حال و هوای سینمایی داشته باشد، می‌توانید فریم‌ریتهای ۲۴ یا ۲۵ را انتخاب کنید. اگر قرار است صحنه‌های اکشن، ورزشی یا سریع را در ویدئویتان نمایش دهید، بهتر است به سراغ فریم‌ریتهای بالاتر بروید تا حالت بلوری فریم‌ریت‌های پایین کارتان را خراب نکند.

اگر چه جزئیات فنی بیشتری در مورد فریم‌ریت‌ها وجود دارد، اما با مطالعۀ مطالب بالا، حالا با مفهوم فریم‌ریت و استانداردهای آن آشنا هستید و می‌دانید که بهتر است برای ویدئوهای مختلف چه فریمی را انتخاب کنید. امیدواریم از این مطلب لذت برده باشید.