معرفی قانون یک سوم در عکاسی
اگر جزو علاقهمندان به دنیای شگفتانگیز عکاسی هستید، حتماً میدانید که برای قدم برداشتن در این دنیا باید به طور پیوسته سعی کنید مهارتها و همینطور دانش خود را بیشتر کنید. یکی از مفیدترین مواردی که میتواند مهارتتان را به طور چشمگیری تقویت کند، یادگیری قوانین عکاسی و شناخت مزایا و محدودیتهای آنها است. یکی از این قوانین قانون یک سوم در عکاسی است که در این مطلب میخواهم شما را با این قانون آشنا کنیم. پس اگر شما هم جزو دوستداران این دنیای جذاب هستید، تا انتهای این مطلب از خانۀ فتوشاپ همراه ما باشید.
در این صفحه میخوانید:
قوانین عکاسی
همانطور که اشاره کردیم، شناخت و به کارگیری قوانین عکاسی میتوانند تأثیر محسوسی در کیفیت عکسهایی که میگیریم داشته باشد. قانون یک سوم یکی از مهمترین اصول عکاسی محسوب میشود که هر عکاسی باید به آن توجه کند. شاید اگر بگوییم اهمیت رعایت قانون یک سوم در عکاسی کمتر از برداشتن درپوش لنز نیست اغراق نکردهایم. چنانچه قانون یک سوم در عکاسی را رعایت کنید عکس هایی که می گیرید بسیار جذاب تر می شوند. نکته جالب قانون یک سوم این است که می توانید آن را در تمام پروژه های خود به کار ببرید. با این حال بهتر است قبل از اینکه در مورد قانون یک سوم صحبت کنیم ابتدا یکی از موضوعات اساسی، یعنی ترکیببندی را بررسی کنیم
ترکیب بندی: اساس و پایه موفقیت هر عکس
فرقی نمیکند بخواهید عکاسی کنید یا به طراحی یک تصویر بپردازید. در هر صورت دانستن اصول چیدن عناصر در کادر، برای کارتان ضروری خواهد بود. به عبارت ساده تر باید بدانید که هر کدام از اجزای تصویر در چه موقعیتی قرار بگیرند.
رعایت اصول ترکیب بندی، از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که می تواند عکس شما را از یک تصویر خسته کننده به یک تصویر جذاب و چشمگیر تبدیل کند. بدیهی است که درصورت رعایت نکردن ترکیببندی صحیح، تاثیر آن روی جذابیت عکس مشخص خواهد شد.
نکات مهم در مورد ترکیببندی در عکاسی:
- مرکز توجه یا point of interest
- نسبتها
- پرسپکتیوها
- قانون یک سوم در عکاسی
این موارد، فقط بخشی از نکاتی هستند که باید در ترکیببندی عکاسی به آنها توجه کنید. حالا بیایید به سراغ یکی از جالبترین قوانین عکاسی، یعنی قانون یک سوم برویم.
قانون یک سوم در عکاسی
احتمالا تابهحال در حین عکاسی با گوشی یا دوربین، متوجه گزینه Grid یا Gridline شدهاید. اگر این گزینه را فعال کرده باشید، حتما میدانید که تصویر را به ۹ مربع یا مستطیل تقسیم میکند شدهاید. این خطوط همان مفهوم پشت قانون یک سوم هستند. به عبارت دقیقتر، این تقسیمبندی، ابزاری برای اعمال آسانتر قانون یکسوم است.
به عنوان آشنایی اولیه با قانون یک سوم در عکاسی، به شبکه یا تقسیمبندی زیر توجه کنید:
این خطوط در واقع یک راهنمای تصویری محسوب میشوند که فضای افقی و عمودی را به سه بخش برابر تقسیم میکنند. نتیجه این تقسیمبندی، شبکهای است که برای رعایت قانون یک سوم در عکاسی به کار میرود. مهمترین کاربرد این شبکه مشاهدۀ عناصر پراکنده به روشی متعادلتر و مرتبتر است. اگر عناصری که میخواهید از آنها عکاسی کنید را روی خطوط و یا محلهای تقاطع قرار دهید، عکس شما گیراتر و جذابتر میشود. البته که قطعاً چه هنگام عکاسی و چه هنگام ادیت عکس، نیازی نیست که حتماً چنین شبکهای را به وضوح روی عکس داشته باشیم. بلکه میتوانیم به صورت ذهنی عکس را به ۹ قسمت (۳ قسمت عمودی و ۳ قسمت افقی) تقسیم کنیم.
در واقع این یک تمایل طبیعی است که مغز و چشم به دنبال تعادل در مناظر و تصاویر مختلف هستند. قانون یک سوم در عکاسی در واقع پاسخی به این تمایل است که میتواند تعادل را به بهترین شکل محقق کند. استفاده زا قانون یک سوم از این جهت باعث ارتقای کیفیت عکسها میشود که قطعاً تماشای عکسهایی که تعادل دارند لذتبخشتر از عکسهای بدون تعادل است.
محل های تلاقی خطوط راهنما نیز، نقاط کانونی مهمی هستند. این نقطهها به خصوص در هنگام عکاسی پرتره و یا عکسبرداری از مناظری که جزئیات زیادی دارند، اهمیت ویژهای پیدا میکنند. برای استفاده از مزیت این نقاط، تنها کافی است عناصر اصلی تصویر خود را روی آنها قرار دهید. گاهی ممکن است چیدن عناصر روی نقاط کانونی امکانپذیر نباشد، در این صورت سعی کنید عناصر خود را تا حد امکان نزدیک به آنها قرار دهید. رعایت این موضوع ساده، عناصر مهم تصویر شما را به شکل قابل توجهی در برجسته میکند.
چطور از قانون یک سوم در عکاسی استفاده کنیم؟
روشهای زیادی برای استفاده از قانون یک سوم در عکاسی وجود دارد. به طور کلی از هر روشی میتوانید از این تقسیمبندی برای قرارگیری متعادل عناصر تصویر استفاده کنید. به طور کلی میتوانید از قانون یک سوم در عکاسی به یکی از ۳ روش زیر استفاده کنید:
- قرار دادن عناصر در یکی از ۹ قسمت
- قرار دادن عناصر در یکی از ۳ قسمت افقی یا عمودی
- قرار دادن عناصر روی خطهای تقسیمبندی
- قرار دادن عناصر روی محل تلاقی خطها
برای این که با روشهای استفاده از قانون یک سوم در عکاسی بیشتر آشنا شوید چندین مثال از روشهای مختلف استفاده از این قانون را با هم مرور میکنیم.
مثالهایی از قانون یک سوم در عکاسی
توجه به خط افق
اگر قصد عکاسی از یک منظره را دارید، به جای قرار دادن خط افق در وسط عکس، آن را روی یکی از خطوط افقی این شبکه تنظیم کنید.
قرار دادن سوژهها در یکی از ۳ قسمت افقی یا عمودی
به عنوان مثال میتوانید بنا به منظرهای که در حال عکاسی از آن هستید، تمرکزتان را روی تقسیم منظره به ۳ افقی بگذارید. مثلاً میتوانید کادر خود را طوری ببندید که ابرها در یک سوم بالایی کادر باشند و خط افق در یک سوم پایینی قرار داشته باشد؛ مثل تصویر زیر:
مثال بعدی یک تصویر سیاه و سفید مینیمال است. در این عکس پنجره و دیوارهای اطراف آن در یک سوم عمودی وسط قرار دارند. همینطور قسمت اصلی بدن سوژۀ اصلی نیز از بین ۹ قسمت، در قسمت مرکز قرار دارد.
قرار دادن عناصر در یکی از ۹ قسمت
روش دیگر میتواند قرار دادن سوژۀ اصلی وسط کادر باشد. مثلاً در تصویر زیر ماشین درست در قسمت وسط که مرکز تصویر است قرار گرفته است:
قرار دادن عناصر روی خطهای تقسیمبندی
تصور کنید که در حال عکاسی خیابانی هستید. یکی از بهترین شیوههای عکاسی شهری، عکسبرداری از یک صحنۀ مینیمال با یک سوژه است. در این صورت میتوانید آن یک سوژه را با یکی از خطهای شبکه تراز کنید. برای مثال در تصویر زیر فردی که سوژۀ اصلی عکس است، روی خط یک سوم افقی سمت راست قرار دارد. به علاوه دقت کنید که چطور انتهای پایینی خطهای رنگی در نیمۀ افقی تصویر قرار گرفتهاند و باعث دو چندان شدن تعادل و نظم عکس شدهاند.
استفاده از قانون یک سوم در عکاسی برای حفظ تعادل
مثال دیگر از قانون یک سوم در عکاسی تصویر زیر است. در این تصویر چراغ روی خط یک سوم عمودی سمت چپ قرار دارد. در کنار آن، فردی که با چتر در حال حرکت است، روی خط یک سوم عمودی سمت راست قرار دارد. با قرار دادن این ۲ سوژه در این مکانها، تعادل عکس حفظ شده است.
قرار دادن عناصر روی محل تلاقی خطها
در تصویر زیر کودک که به نوعی سوژۀ اصلی عکس است، روی محل تلاقی خط یک سوم افقی پایین و خط یک سوم خط عمودی سمت چپ قرار گرفته است.
در عکس زیر هم مثل عکس بالا، سوژۀ اصلی در محل تلاقی خطها قرار گفته است.
ممکن است هنوز از خود بپرسید چگونه قانون یک سوم در عکاسی را رعایت کنیم؟ برای همین یک مثال دیگر میزنیم. فرض کنید میخواهید از یک شئ خاص عکس بگیرید. در این صورت، سعی کنید آن را در یک گوشه از تصویر قرار دهید. این موضوع کمک میکند شئ مورد نظر شما توجه بیشتری را به خود جلب کند. در نتیجه، شما با استفاده از قانون یک سوم در عکاسی، موفق به خلق یک عکس جذاب میشوید که هدفتان یعنی دیده شدن بیشتر سوژه را برآورده کرده است.
قوانین برای شکسته شدن ساخته شدهاند
اشتباه نکنید، منظور ما از این تیتر، تشویق به ایجاد هرج و مرج در عکاسی نیست. برای این که منظور ما را بهتر درک کنید، تا انتهای این بخش همراه ما باشید.
همانطور که مشاهده کردید، قانون یک سوم در عکاسی، یک قانون ساده و به دور از هرگونه پیچیدگی است. گرچه رعایت این قانون به شما برای ثبت عکسهای جذابتر و حرفهای تر کمک میکند، اما این به این معنی نیست که همیشه باید از آن پیروی کنید. عناصر موجود در تصاویر مختلف، با هم متفاوتند و همین باعث میشود تکنیکهای مورد نیاز برای عکاسی از هرکدام از صحنهها با هم تفاوت داشته باشد. از طرف دیگر، گاهی ثبت سریع یک رویداد، مهمتر از پیروی از این دستورالعمل است. به عبارت سادهتر، ممکن است ثبت هر تصویر به رویکرد متفاوتی نیاز داشته باشد. حتی میتوانید به جای روش معرفی شده، از دیگر انواع ترکیب بندی عکاسی استفاده کنید. در ادامه چند نمونه از این موارد را با هم مرور میکنیم.
جایگزین هایی برای قانون یک سوم در عکاسی
- ترکیب بندی عمودی و افقی: این نوع تصویر، نشاندهنده یک عنصر قالب است که در امتداد یکی از خطهای میانی تقسیم کننده کارد قرار گرفته است.
- ترکیب بندی متقاطع: این روش ترکیب بندی، معمولا برای انتقال حس ثبات و پایداری استفاده میشود.
- ترکیب بندی مثلثی: راز این روش ترکیب بندی، همانطور که از نام آن پیداست، در نحوه چیدن عناصر به گونهای است که تشکیل یک مثلث را بدهند.
- تقارن و الگوها: نکته جالب در مورد این نوع ترکیب بندی، این است که باعث ایجاد یک تصویر چشم نواز میشود. دلیل این امر هم به ایجاد یک حس آرامش خاص در سطح شناختی مغز ما مربوط میشود.
نکتۀ آخر
جالب است بدانید که اکثر عکاسان به طور ناخودآگاه قانون یک سوم در عکاسی را رعایت میکنند! خیلی مواقع اگر شبکۀ قانون یک سوم را روی عکسهایتان قرار دهید، میبینید که عناصر روی قسمتهای مشخصی از شبکه قرار دارند و عکس دارای تعادل است. چراکه همانطور که گفتیم، تمایل به ایجاد تعادل به طور طبیعی در انسان وجود دارد. اما شناخت قانون یک سوم در عکاسی میتوان به خودی خود باعث جرقه زدن ایدههای جدید شود. علاوه بر این به خصوص در عکاسی از مناظر شلوغ و عناصر پراکنده ممکن است تصمیمگیری دربارۀ انتخاب بهترین کادربندی کمی سخت باشد. اینجاست که قانون یک سوم به کمک میآید تا بهترین کادربندیها و در نتیجه بهترین عکسها را داشته باشیم.
جمعبندی
شناخت انواع ترکیب بندی عکسای و مهمتر از آن، بهکارگیری صحیح آنها، به ما کمک میکند عکسهای بهتری بگیریم و یا آثار هنری زیبایی خلق کنیم. در این مقاله ابتدا توضیح دادیم که قانون یک سوم چیست و سپس سعی کردیم یک راهنمای کامل ترکیب بندی عکاسی ارائه دهیم. البته این نکته را هم گوشۀ ذهن خود نگه دارید که گاهی اوقات قوانین تبدیل به دیوارهایی برای ذهنهای خلاق میشوند. بنابراین سعی کنید این قوانین را تحت کنترل خود داشته باشید و فقط به عنوان یک راهنمایی در نظر بگیرید و در صورت لزوم آنها را طبق صلاحدید خود تغییر دهید. امیدواریم با مرور این مطلب بتوانید یک گام دیگر در مسیر پیشرفت در عکاسی بردارید و عکسهای زیبا و جذابی خلق کنید.
اگر به یادگیری عکاسی علاقه دارید میتوانید از دورههای ویژه آتلیه و عکاسی در خانۀ فتوشاپ دیدن کنید. به عنوان مثال دورۀ آموزش سیر تا پیاز روتوش برای یادگیری کامل روتوش در فتوشاپ و دورۀ آموزش فتو ادیت آتلیهای حرفهای برای ادیت حرفهای انواع عکسها در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است.
دیدگاهتان را بنویسید