تعریف تعادل در هنر: تعریف، انواع و علت اهمیت آن
چرا جذب هنر میشویم؟ هنر چه احساسی در ما ایجاد میکند و چگونه میتوان به پتانسیل واقعی هنر دست یافت؟ پاسخ این سؤالات در تعادل در هنر است. امروزه هنرمندان و طراحان گرافیک برای خلق آثار هنری جذاب و تاثیرگذار، بر مفهوم تعادل در هنر تکیه میکنند. تسلط بر تعادل در هنر برای خلق اثری که هم قانع کننده و هم موثر باشد، ضروری است. در ادامه انواع مختلف تعادل در هنر و نحوهی استفادهی موثر از آن را بررسی میکنیم.
در این صفحه میخوانید:
تعادل، راز اثرگذاری هنر
هنر انعکاسی از روح انسان است. رویدادهای مختلف در طول تاریخ مثل رنسانس همگی نقش خود را در شکلگیری سبکهای هنری مثل کوبیسم و رئالیسم ایفا کردهاند.
هنرمندان پیشگامی مثل لئوناردو داوینچی، اهمیت تعادل در هنر و تناسب را به گونهای کشف کردهاند که هنوز با گذشت سالها به آثار با ارزش آنها ارجاع داده میشود. سالوادور دالی، سوررئالیست قرن بیستم مرزهای تخیل و واقعیت را با آثار بینظیر خود جابهجا کرده است.
همانطور که ما تکامل پیدا میکنیم، رویاهای ما نیز رشد میکنند و تفکر آگاهانه انسان اغلب به دنبال کمال است. اغلب وقتی به نقاشی روی بوم نگاه میکنیم، احساسات فضای فکری نقاش را بهتر درک میکنیم. چیدمان المانهای مختلف در یک پروژه موفقیت یا شکست آن را رقم میزند و دیدگاههای جدیدی را در اختیار مخاطب قرار میدهد که وی را به پرسش و تفکر وادار میکند.
تعادل در هنر چیست؟
تعادل در هنر، به تعادل بصری در یک ترکیب اشاره دارد. در واقع توزیع به کارگیری عناصر و المانها به گونهای است که ثبات و هماهنگی را موجب میشود. هر هنرمندی بدون در نظر گرفتن رسانه مورد علاقه خود باید بر این مهارت مسلط شود. چراکه استفاده از تعادل در هنر یک جنبه ضروری برای خلق آثار هنری خیرهکننده تأثیرگذار است.
دستیابی به تعادل در هنر مستلزم درک عمیق و درک اصول اساسی طراحی مانند کنتراست، یکپارچگی و تقارن است. برای ایجاد یک ترکیب متعادل، هنرمند باید عناصر اثر هنری خود را به گونهای مدیریت کند که هر عنصر نقش خود را ایفا کند و در عین حال با ترکیب کلی اثر هماهنگ باشد. یک اثر هنری متعادل، حواس مخاطب را درگیر میکند و تأثیری ماندگار بر جای میگذارد.
انواع تعادل در هنر
چیدمان اثر شما میتواند تأثیرات روانی عمیقی بر مخاطب داشته باشد. بسته به نوع تعادلی که ترکیب اثر شما منتقل میکند، در نهایت بر احساساتی که بیننده از عکس یا طرح درک میکند، تأثیر میگذارد.
تعادل متقارن
تعادل متقارن زمانی حاصل میشود که یک طرف اثر هنری آیینهای از طرف دیگر آن باشد. این نوع تعادل اغلب در پرتره، کوبیسم و هنر مدرن استفاده میشود. این نوع تعادل در هنر باعث ایجاد حس ثبات و نظم و همچنین برانگیختن حس یکپارچگی و هماهنگی میشود.
یکی از معروفترین نقاشیهایی که در آن از تعادل متقارن استفاده شده است، شام آخر داوینچی است. در این نقاشی همه عناصر در ترکیب به یک اندازه متعادل هستند و حس یکپارچگی و سلسلهمراتب را به مخاطب انتقال میدهد. تعادل متقارن را میتوان با استفاده از طرحهای رنگی، قرار دادن اشیا یا اشکال و تکرار الگوها به دست آورد.
تعادل نامتقارن
تعادل نامتقارن زمانی حاصل میشود که طرفین اثر هنری یکسان نباشد، اما همچنان القای حس تعادل حفظ شده است. این نوع تعادل اغلب در طرحهای امروزی و مدرن برای ایجاد حس جنبش، یا بالا بردن انرژی استفاده میشود.
اثر یک شب خیرهکننده از ونگوگ نمونه زیبایی از چیدمان عناصر به شیوه تعادل نامتقارن است. در این اثر هر عنصر وزن خاص خود را دارد. ستارگان، درخت و شهر روی دامنه تپه همه با هم تعامل دارند و در عین حال از کل فضای بوم استفاده میکنند. تعادل نامتقارن را میتوان با استفاده از کنتراست، قراردادن اشیا یا اشکال و استفاده از فضای منفی به دست آورد.
تعادل شعاعی
تعادل شعاعی یک مفهوم اساسی در دنیای هنر و خلاقیت است. این مورد در تعادل در هنر، به آرایش متقارن عناصر در اطراف یک نقطه مرکزی اشاره دارد که ترکیبی هماهنگ را تشکیل میدهند. استفاده از آثار هنری متعادل شعاعی را میتوان در اشکال مختلف خلاقیت از جمله نقاشی، مجسمهسازی و طراحی گرافیک یافت. از تعادل شعاعی میتوان در پروژههای خلاقانه طراحی وب و طراحی لوگو استفاده کرد.
تعادل کریستالوگرافی
تعادل کریستالوگرافی نوعی تعادل در هنر است که ممکن است پیچیده به نظر برسد. این مورد به تقارن و هماهنگی به دست آمده با ایجاد اشکال و الگوهای تکراری در یک ترکیب اشاره دارد. استفاده از آن نه تنها زیبایی بصری اثر هنری را افزایش میدهد، بلکه نشاندهنده درک عمیق مفاهیم ریاضی و اشکال طبیعی است. معمولاً در طرحهای پارچهای و کاغذ دیواری از این مورد استفاده میشود. از طریق به کارگیری تعادل کریستالوگرافی، هنرمندان میتوانند حس ثبات، نظم و تعادل را به مخاطب منتقل کنند.
تعادل گشتالت
تعادل گشتالت زمانی حاصل میشود که ترکیب یک طرح با استفاده از وزن بصری متعادل شود. این نوع تعادل در هنر زمانی اتفاق میافتد که یک جسم با وزن بصری کمتر متعادل شود. این مفهوم در طراحی گرافیک، عکاسی و حتی معماری مورد استفاده قرار میگیرد و به سنگ بنای سبکهای مختلف مثل سوررئالیسم و کوبیسم تبدیل شده است. هدف هنرمندان با ترکیب اصول گشتالت، خلق آثار هنری است که حس وحدت، تقارن و تناسب را برانگیخته و منجر به تأثیر بصری قدرتمندی شود. اصول گشتالت امتحان خود را در خلق آثار هنری پس داده و همچنان الهامبخش طراحان و هنرمندان در سراسر جهان است.
نحوه استفاده از انواع تعادل در هنر
زمانی که تصمیم میگیرید تعادل را در آثار هنری خود به کار بگیرید، باید توجه داشته باشید که تأثیر این کار روی پروژه شما چیست، آیا تغییرات حاصل از آن به خلاقیت بیشتر طرح شما کمک میکند یا خیر. تصمیمگیری بر اساس شناخت و درک هنری و تغییرات حاصل از به کارگیری سبکهای تعادل بسیار اهمیت دارد.
الهامبخش بودن
همانطور که پیش از این بررسی کردیم، آثار هنری فوقالعادهای در سراسر جهان وجود دارند که از تعادل در هنر بهره بردهاند. شام آخر داوینچی را به عنوان مثالی بارز در نظر بگیرید. شاید تا به حال به اهمیت ساختار متقارن آن پی نبرده باشید. با این حال کوبیسم میتواند کاملاً برعکس باشد و ساختارهای خود را در یک اثر به سادگی به نمایش بگذارد. الهام گرفتن از آثار برجسته به شما کمک میکند تا هنگام خلق پروژه خود بفهمید به دنبال چه هستید و به کارگیری الگوها طرح شما را به کجا سوق خواهد داد.
شبکهها
یکی از راههای به کارگیری تعادل در هنر استفاده از شبکه است. میتوانید با استفاده از خطوط انتزاعی تابلوی هنری خود را ترسیم کنید. به کارگیری این خطوط به شما در ساختار ترکیببندی پروژه کمک میکند. برای خلق آثار هنری متقارن، تقسیم بوم به دو قسمت مساوی به ساختار هنری شما کمک میکند. از این روش در کشیدن چهره انسان استفاده میشود. برای ترکیبهای نامتقارن نیز استفاده از ساختارهای شبکهای مثل نسبت طلایی، راهی برای ایجاد تعادل در پروژههای شماست.
به کارگیری قانون یکسوم نیز، به خصوص در عکاسی به ایجاد تعادل کمک میکند. همانطور که یک هنرمند با استفاده از شبکه روی بوم خود تعادل ایجاد میکند، استفاده از شبکه در ساختاردهی عمق میدان به عکاسان کمک میکند تا سوژهها را به درستی در کادر قرار دهند.
اهمیت تعادل در هنر
به کارگیری تعادل در هنر برای طراحان و هنرمندان، به ایشان کمک میکند تا عناصر و المانهای پروژه را به طور یکپارچه کنار هم قرار دهند و یک کل منسجم ایجاد کنند. بدون تعادل ممکن است یک اثر هنری ضعیف ایجاد شود و پیام مورد نظر به مخاطب منتقل نشود. دستیابی به تعادل آسان نیست و نیازمند تمرین و نگاه دقیق به آثار برجسته دنیاست. هنرمندان میتوانند با استفاده مناسب از فضا و رنگ و ترکیببندی احساسات مخاطب را برانگیزند. تعادل یک عنصر کلیدی در هنر و به شدت تأثیرگذار است.
در آخر
برای قدم گذاشتن در دنیای هنر دیجیتال، باید کار با نرمافزارهای این حوزه را بدانید. دو ابزار اصلی برای شروع شاخههای متنوع این عرصه نیز فتوشاپ و ایلوستریتور هستند. در خانه فتوشاپ میتوانید هر دوی این برنامهها را از صفر تا صد و به صورت آنلاین یاد بگیرید.
با کلیک روی تصویر هر یک از دورههای زیر، میتوانید سرفصلهای دقیق دوره را ببینید و برای ثبت نام اقدام فرمایید. لازم به ذکر است که هر دو دوره کاملاً پروژهمحور بوده و سعی میکنند شما را با شاخههای متنوع هنرهای دیجیتال نیز آشنا کنند.
دیدگاهتان را بنویسید