همه چیز درباره طراحی جلد کتاب – قسمت سوم: قبل از شروع بخوانید!

تمام تلاش یک نویسنده در خلق یک اثر خواندنی، ممکن است با یک طراحی جلد کتاب نه چندان خوب، از دست برود. به همین خاطر است که اهمیت دارد ما به عنوان یک طراح چگونه جلد کتاب طراحی کنیم که نظر مشتریان را جلب کرده و آنها را مشتاق به خرید کنیم. در قسمت‌های قبلی مجموعه همه چیز درباره طراحی جلد کتاب، نکاتی درباره طراحی خلاقانه و اصولی که باید در حین طراحی به آن توجه کنیم عنوان کردیم.

در این قسمت هم می‌خواهیم در عین پاسخ دادن به سوالات رایج در حوزه طراحی جلد کتاب، یک دانش اولیه به شما بدهیم تا در قسمت چهارم، در ۷ گام یاد بگیریم که چگونه جلد کتاب طراحی کنیم. پس با خانواده فتوشاپ همراه باشید.

قبل از شروع طراحی جلد کتاب این سوالات را از خود بپرسید

چه کسی این کتاب را نوشته و برند یا شناسه این نویسنده چیست؟

همه چیز از نویسنده‌ای شروع می‌شود که می‌خواهد اثری را خلق کند. پس فرآیند طراحی هم باید از همان شخص نویسنده آغاز گردد. اگر با یک نویسنده تازه کار رو به رو هستید، باید از همان اول بدانید. چون این اولین اثر، ممکن است شروع کننده راهی پر از موفقیت برای او باشد. اما اگر قبلاً آثاری از این نویسنده چاپ شده، حتماً قبل از شروع طراحی، با او مشورت کنید. شاید ایده خاصی در ذهن داشته باشد که بتواند به شما هم کمک کند.

آیا ژانر کتاب، استایل مشخصی در صنعت طراحی دارد؟

بعضی از ژانرها اصطلاحاً بازاری هستند. مثلاً ژانر عاشقانه، ترسناک، فانتزی یا علمی تخیلی. این ژانرها استایل طرح جلد خاص خود را دارند که سالهاست در بازار کتاب با آن شناخته می‌شوند. از آنجایی که هدف از طراحی یک جلد کتاب در نهایت بالا بردن فروش آن است، باید به این عُرف بازار توجه کنید. قرار نیست عیناً دنباله روی طرح‌های قبلی باشید. نه؛ اما سعی کنید استانداردهای موجود که مخاطبین هم با آنها خو گرفته‌اند را رعایت کنید.

طرح یک سیاره، که شباهتی به سیاره زمین ندارد، پیامی را به مخاطب می‌دهد که نشان از یک کتاب علمی تخیلی است. طرح یک دختر و پسر یا زوجی که از هم فاصله گرفته‌اند، نوید یک کتاب عاشقانه را می‌دهد. یک صحنه خالی یا طرح های انتزاعی می‌تواند نماد کتابی در ژانر فانتزی باشد. کلید موفقیت در یک طراحی خوب، توجه به این نشانه‌هاست. در کنارش خلاقیت به خرج دهید و طرح های بدیعی خلق کنید.

البته بعضی اوقات کتاب‌هایی داریم که به طور کلی در ژانر ادبیات دسته بندی می‌شوند و شاید شناسه خاصی نداشته باشند. اینجاست که دست شما بازتر است تا طرحی خلاقانه ایجاد کنید.

کتاب در کجا فروخته خواهد شد؟

جایی که کتاب قرار است در آن عرضه شود یا به فروش برسد از چند جهت حائز اهمیت است. این اواخر، تعداد خوانندگان کتاب‌های الکترونیکی یا e-pub زیاد شده است. بعضی از نویسنده‌ها حتی به کلی قید چاپ کردن کتاب‌های خود را می‌زنند و فقط نسخه الکترونیکی آنها را منتشر می‌کنند. برای این دسته از کتاب‌ها، طراحی جلد کمی متفاوت می‌شود. این کتاب‌ها که معمولاً در اپلیکیشن‌هایی چون آمازون، یا در ایران فیدیبو، به فروش می‌رسند، یک تصویر کوچک برای نمایش جلد کتاب خواهند داشت.

در واقع برای این نسخه الکترونیکی بیشتر از این که طرح جلد مطرح باشد، یک Thumbnail یا تصویر کوچک همانند کاور طراحی می‌شود. متون (عناوین کتاب) باید درشت‌تر باشند تا به چشم بیایند. یک کتاب چاپی تا زمانی که مشتری آن را نخرد، در قفسه کتاب فروشی می‌ماند. اما کتاب‌های الکترونیکی همیشه در وب سایت‌های مختلف و اپلیکیشن‌های فروش کتاب، دیده خواهند شد.

اطلاعاتی که قبل از شروع طراحی باید جمع آوری کنید

فرمت

اول از همه از ناشر سوال کنید که آیا کتاب به صورت نسخه چاپی به فروش می‌رسد یا نسخه الکترونیکی؟ این نکته به خاطر مواردی که در بالا ذکر کردیم اهمیت دارد. همچنین نسخه چاپی و نسخه تحت وب، از فضای رنگی متفاوتی استفاده می‌کنند. اگر قرار باشد طرح جلد کتاب را چاپ کنید، باید بدانید با چه فرمت و سایزی بوم خود را ایجاد کنید.

کپی رایت

این مسأله شامل طراحی روی جلد، پشت جلد، تصویری که برای نویسنده می‌گذارید و همینطور المان‌های استفاده شده در طراحی جلد کتاب است. دقت کنید که در صورت رعایت نکردن حقوق کپی رایت ممکن است در مراحل تایید طرح و چاپ به مشکل بربخورید.

المان‌های گرافیکی

هرچه موارد گرافیکی مورد نیاز خود را بتوانید از ابتدای شروع پروژه آماده کنید، فرایند طراحی جلد کتاب سریع‌تر پیش می رود. اگر انتشاراتی یا نویسنده لوگویی دارد، آن را تهیه کنید. اگر بارکدی باید روی کتاب زده شود یا یک رنگ سازمانی مشخص برای طراحی جلد وجود دارد، باید از آن مطلع شوید.

بودجه

هم طراح و هم نویسنده باید از هزینه‌های اضافی که ممکن است طراحی یک جلد کتاب خلاقانه روی دستشان بگذارد خبر داشته باشند. این هزینه‌ها شامل لایسنس فونت‌ها، تصاویر استوک، شناسه ISBN و بارکد می‌شود. البته موارد دیگر هم ممکن است اضافه شود. مثلاً اگر طرحی که می‌دهید شامل برش با لیزر یا اضافه کردن یک لایه اضافه از مقوا یا ربان شود، باید هزینه‌های آن را محاسبه کنید.

با این مقدمه، در قسمت بعدی به سراغ ۷ گامی که باید برای طراحی جلد کتاب طی کنید خواهیم رفت. اگر تا اینجای کار سوالی داشتید، می‌توانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.