نقش تکسچر در طراحی گرافیک
نقش تکسچر در طراحی گرافیک چیست؟ حتماً بارها تجربه کردهاید که انواع بافتها میتوانند از نظر احساسی ما را تحت تاثیر قرار دهند. مثلاً وقتی جسم نرمی را نوازش میکنید، ناخودآگاه حالتی آرامبخش، دلنشین و خوشایند به شما دست میدهد. این میتواند شامل تمامی بافتها از بافتهای طبیعی گرم چوب گرفته تا بافتهای سرد فلزی آلومینیومی بشود. هر کدام با توجه به نوع جنسشان، میتوانند بر روی روان شما تاثیرگذاری خاص خود را داشته باشند. اما در این مطلب همراهمان باشید تا با نقش تکسچر در گرافیک دیزاین آشنا شویم.
در این صفحه میخوانید:
تکسچر در گرافیک دیزاین
جنس و بافت اشیاء، چیزی است که ما هر روز در زندگی روزمره از زمانی که چشم باز میکنیم تا زمانی که به خواب میرویم، با آن سر و کار داریم. از شروع روز در رختخواب گرم و نرم پنبهای خود که بیدار میشویم بگیر، تا پایان شب که با فشار دادن دکمه چراغ و خاموش کردن برق به خواب میرویم. استفاده از حواس پنجگانه امری جدایی ناپذیر از زندگی روزانه ما است و نمیتوان تاثیرات و همراهی آن را با خودمان، نادیده گرفت. اینجاست که پای تکسچر در گرافیک دیزاین هم باز میشود.
وقتی صحبت از طراحی گرافیک میشود، نقش بافت را نمیتوان دست کم گرفت. خطوط چرخان، سایههای ظریف و الگوها، اینها عناصری هستند که میتوانند به طرحهای شما جلوهای منحصر به فرد ببخشند. در عین حال معنا و احساسی را که شما میخواهید به راحتی و بدون هیچ تلاشی به مخاطب منتقل کنند. تأثیر بافت در طراحی گرافیک واقعا باورنکردنی است. نه تنها جلوههای بصری را به سطحی کاملاً جدید میبرد، بلکه میتواند از طریق ارتباط بصری حسی را منتقل کند، شخصیتی را معرفی کند و… . در عین حال تنوع و حس و حال بی نظیری به اثر میدهد که انجام آن در گرافیکهای دوبعدی به خودی خود کار راحتی نیست.
با توجه به تفاوتهای ظریف و موشکافانه، بیایید ببینیم که بافتها چگونه به ابزاری جدایی ناپذیر در طراحی آثار هنری جذاب تبدیل شدند. آثاری که هر یک به تنهایی میتوانند آن چنان اثری را به بیننده منتقل کنند که گاه یک مجموعه کامل دوبعدی هم نمیتواند انقدر توانمند عمل کند. با این مقدمه برویم به سراغ مفهوم تکسچر در گرافیک دیزاین.
منظور از تکسچر در گرافیک دیزاین چیست و چگونه عمل میکند؟
به هرگونه عنصر بصری که به واسطه حس لامسه احساسی را به فرد منتقل میکند «بافت» میگویند. به عبارت دیگر وقتی چیزی را نگاه میکنید که بافت دارد، مثل این است که بخواهید دستتان را دراز کرده و آن را لمس کنید. هر عنصری، هر وسیله ای یا هر چیزی میتواند این گونه عمل کند. از یک دیوار سنگی خشن گرفته تا یک بالشتک چرمی صاف، همه همین حس را ایجاد میکنند.
در طراحیهای گرافیکی، وقتی میخواهند احساس واقعی از چیزی را به مخاطب منتقل کنند از بافت کمک میگیرند. چرا که با ایجاد لایهای اضافی روی طرح، میتواند حس آن اثر را واقعیتر کند.
انواع تکسچر در گرافیک دیزاین
بسته به اینکه پروژه در دست انجام چه چیزی باشد، تنوع این بافتها بسیار زیاد و فراوانند. اما به طور کلی دو نوع بافت اصلی وجود دارد که در تمامی طرحها مورد استفاده قرار میگیرند:
- طبیعی (فیزیکی)
- انتزاعی
بافتهای فیزیکی از اشیاء دنیای واقعی اطرافمان الهام میگیرند؛ مثل تکههای چوب، بافت پارچه یا رگههای سنگ و … . بافتهای انتزاعی به صورت دیجیتالی و با دستکاری رنگها، اشکال و خطوط ایجاد میشوند. هر کدام از این دو نوع بافت، کارآیی خود را دارند و اگر در جای مناسب خودشان استفاده شوند بسیار تاثیرگذار خواهند بود.
اولین قدم در استفاده موثر از بافتها، انتخاب نوع مناسب برای طراحی مورد نظر شماست. بسته به اینکه هدف ذهنی شما از ارائه یک طرح چیست، بافت مورد نظر نیز میتواند متفاوت باشد.
فرض کنید میخواهید طراحی مدرنی داشته باشید؛ این اثر از ترکیب خطوط واضح، تمیز و روشن و اشکال هندسی ساده، با استفاده حداقلی از بافت، به دست میآید. بر عکس، اگر بخواهید حسی نوستالژیک، قدیمی یا حتی روستایی را منتقل کنید، خطوط باید لبههای خشنتری داشته باشند و شکلها بیشتر با استفاده از عناص طبیعی ایجاد خواهند شد. به علاوه در ترکیب کارهایی از این دست، جزئیات بیشتر به همراه بافتهای فراوان به چشم میخورد.
۱- بافتهای فیزیکی (طبیعی)
در این گونه بافتها همیشه شاهد بافتی پوسیده، ساییده شده و یا دانه دار و درشت هستیم. این ترکیبها برای برقراری ارتباط با واقعیت بسیار قوی عمل میکنند. بیننده میتواند از طریق حس لامسه یا نگاه کردن به چیزی آشنا، حسی قوی و صمیمی از واقعیت داشته باشد.
بسیاری از این بافتها بر اساس تصاویری که از زندگی روزمره و واقعی گرفته شده است، ایجاد میشوند. میتوانند به شکل بافتهایی اسکن شده یا تصویر دیجیتالی هم باشند که در آن صورت نیز چشم مخاطب را به خود خیره میکنند. بافتهای زیر از محبوبترین تکسچرهای طبیعی هستند.
یخ
نگاهی به بافتهای یخی بیندازید. خواهید دید که چقدر سریع و آسان حس سرمای زمستان را در شما ایجاد میکنند. چنین بافتهایی برای بیان یک رویداد با مضمون زمستانی مثل کریسمس یا تبلیغات فروش وسایل گرمایشی به خوبی عمل میکنند.
تکه کاغذ
اضافه کردن روکشهایی با بافت دانه کاغذی به طرح شما، حس واقعی و طبیعی به پروژهتان میدهد. فرض کنید میخواهید تبلیغ نوشتافزار کنید یا نمایشگاه کتاب و هر چیزی که به نوعی با کاغذ سروکار دارد. با دیدن این دانههای کاغذی احساس میکنید کتابی در دستتان است. این شکل از به کارگیری بافت طبیعی در کار میتواند بین کاربر و طرح، ارتباطی عمیق و صمیمی برقرار کند.
بتن
این هم یکی از موادی است که میتواند تاثیر بسیار زیادی روی طرحهای شما داشته باشد. همانطور که بتن پوسیده میشود، میتواند حسی عمیق از دانهدانه شدن آن به بیننده منتقل کند که بسیار جذاب است. رویای هر طراح گرافیکی، انتقال عمیق یک حس با بهرهگیری از بافتهای گرافیکی به مخاطب است. بتن از جمله موادی است که میتواند این حس را در ترکیبات مختلف به تماشاگر منتقل نماید. به علاوه به دلیل استفاده از این ماده در تمامی ساخت و سازها میتواند نمایانگر شهرهای پرجمعیت با سازههای انبوده و بلند و مناطق در حال زوال نیز باشد.
فلز
این ماده در تضاد کامل با بتن عمل میکند. فلز ماهیتی براق دارد و دارای سطحی صاف و صیقلی است. این تکسچر شیارهای برشخورده زیبایی در خود دارد که از ابتدای ایجادش در آن شکل گرفته است. چنین بافتی میتواند به طراحی شما ارزشی مضاعف بدهد و حسی واقعی به کار اضافه کند. مثلاً از چنین بافتی برای نشان دان حروف به سبک برنجی، فولادی یا مسی میتوان استفاده کرد که اگر به همراه سایه ظریفی در زیر آن باشد کاملاً مخاطب را قانع میکند.
۲- بافتهای انتزاعی
بافتهای انتزاعی درست در نقطه مقابل بافتهای فیزیکی قرار دارند. الگوهای نمایشی آنها به صورت دیجیتالی و با استفاده از ابزارهای نرم افزاری تصویرگری ایجاد میشوند. بافتهایی که خیلی درهم و پیچیده یا عجیب نیستند و بیشتر شکلی یکنواخت دارند و جا برای ویرایش فراوان هم دارند.
- الگوی موج
- الگوی انتزاعی
- بافت دایره ای
نحوه استفاده موثر از تکسچر در گرافیک دیزاین
زمانی که از بافتها در طراحیهای گرافیکی استفاده میکنید، مهمترین فاکتور نحوه قرار گرفتن آنها در ترکیب کلی کار است. بافت اگر بیش از اندازه باشد میتواند کار را شلوغ و در هم و آشفته نشان دهد و تاثیر منفی بر بیننده بگذارد. از طرفی دیگر اگر میزان بافت به کار رفته کم باشد، ممکن است پیام مورد نظر را به بیننده منتقل نکند و ارتباط لازم ایجاد نشود.
نکته کلیدی ایجاد تعادل بین سادگی و پیچیدگی است. تعادلی که منتهی به انتقال بهترین جنبههای کار شما به مخاطب میشود. در عین حال بیننده در کار غرق و با اطلاعات بیش از حد گیج نمیشود. در کنار این ماجرا، انتخاب هوشمندانه رنگها در کنار هم، امری مهم است. چرا که رنگها نقشی بسیار موثر در انتقال روحیات و احساسات دارند؛ پس انتخاب رنگهای مکمل، گزینه مناسبی است.
یادتان باشد از یک نوع بافت مشخص بیش از اندازه استفاده نکنید. چون میتواند کار را درهم و شلوغ نشان دهد. وقتی کار بیش از اندازه به هم ریخته شود، چشم برای تفکیک آنچه میبیند دچار مشکل میشود.
برای جلوگیری از این معضل میتوانید سعی کنید که از انواع مختلف و متنوع بافت در طرح خود به شکل مخلوط و ترکیبی استفاده کنید. حتی میتوانید با ترکیب اشکال ارگانیک با عناصر هندسی یا جفت کردن پسزمینههایی با بافت خشن به همراه تصاویری ملایم، به این هدف دست پیدا کنید.
تنها نکته کلیدی در کل این ترکیبها برقراری تعادل لازم در استفاده از بافتهاست. شما میتوانید هرچقدر که میخواهید از تنوع بافتی برای برجسته کردن کار کمک بگیرید. اما نه به قیمت پرت شدن حواس بیننده و دور شدنش از پیام تصویر!
بافتها همیشه نباید محور اصلی تمرکز طراحی شما باشند. در عوض میتوانند به عنوان عناصر پسزمینه استفاده شوند تا بدون گزافه گویی و شلوغی، عمق و جزئیات را به کار اضافه کنند.
مثلا میتوانید برای پشت تصاویر و عکسها از پس زمینههایی با بافتهای ظریف استفاده کنید. یا تکه بافت کوچک و ظریفی را روی بخش کوچکی از کار، مثل دکمه یا نمادهای طراحی خود بگذارید. فقط یادتان باشد که در استفاده از بافت، زیادهروی نکنید. اگر بافت بیش از اندازه به کار گرفته شود، حواس بیننده را از موضوع اصلی پرت میکند و ذهن مخاطب به حاشیه میرود.
اثرات استفاده از بافت در عکاسی
اضافه کردن لایههایی که شامل بافت هستند، میتواند تاثیرات عمیقی در به پایان رساندن پروژههای عکاسی شما داشته باشد. حتی در برخی موارد میتواند احساسات موجود در تصویر را افزایش دهد و چند برابر کند. از یک روکش ساده تا استفاده از بافتهای گرافیکی بیشتر، همگی از تکنیکهایی است که میتوانند در ترکیب عناصر عکاسی با طراحیهایتان به کار روند. به طور مثال یک بروشور از کمپین پاکسازی جنگل (جنگل زدایی) را در نظر بگیرید؛ استفاده از تصویری با ترکیبی از بافت یک برگ میتواند حس همدردی بیننده را برانگیزد. این همان چیزی است که طراح میخواهد.
با این وجود ایجاد تعادل بین استفاده از بافتها و میزان آنها ضرورت دارد. برای تمرین میتوانید با عکسهای سیاه و سفید شروع کنید. تکسچرهای سیاه و سفید با رنگ مناسب و طرحهای ظریف را به تصاویرتان اضافه کنید.
بافتهایی که برای استفاده در عکاسی بهتر جواب میدهند به قرار زیر هستند:
- گرانج
- غلات
- خشن
- پریشان، نامنظم، درهم
نکته: اگر اهل عکاسی هستید و تصاویرتان را در فتوشاپ ادیت میکنید و اگر مایلید که مهارتهایتان را ارتقا دهید، پیشنهاد ما شرکت در دوره سیر تا پیاز روتوش است.
کلام پایانی
استفاده از تکسچر در گرافیک دیزاین میتواند راهی موثر برای عمیقتر کردن حس کار در طراحی در یک پروژه باشد. راهی که علاقه شما به طراحی گرافیکی را افزایش میدهد و کار را به مراتب جذابتر میکند. جذابیتی که بلیط دو سر برد است؛ هم برای مخاطب و هم برای طراح پروژه. با انتخاب بافتهای مناسب، ترکیب انواع مختلف بافت و استفاده از بافتهایی با جلوه ظریف، میتوانید طرحهای خیره کننده و متمایزی را ایجاد کنید.
اگر در آغاز راه استفاده از بافت هستید و تازهکارید، با آزمایش گزینههای مختلف شروع کنید تا جایی که آنچه مناسب پروژهتان است را پیدا نمایید. بافتی که مناسبترین است و بهترین کارایی را برای نشان دادن پیام طراحی شما دارد و به خوبی روی کار مینشیند.
دیدگاهتان را بنویسید