راهنمای انتخاب پالت رنگ برای طراحی
شما اصولاً برای انتخاب پالت رنگ در یک پروژه جدید چه قدر وقت میگذارید؟ شاید گاهی به عنوان یک طراح اهمیت رنگ را نادیده بگیرید. اما باید بدانید که در واقع رنگ عنصری است که به خودی خود میتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند. بنابراین انتخاب پالت رنگ مناسب امری ضروری است و البته در عین حال کار راحتی نیست. به خصوص اگر یک طراح تازهکار باشید.
شاید بپرسید برای انتخاب رنگ چه چیزی از همه مهمتر است؟ جواب “تمرین” است. البته شناخت رنگها و درک معنی و احساسی که انتقال میدهند برای انتخاب درست بسیار مهم است. اگر اصولاً انتخاب پالت رنگ برای کارهای جدیدتان برایتان سخت است، این راهنما را از دست ندهید. در این راهنما اول میبینیم که چطور میتوانیم یک پالت رنگی ایدئال را برای پروژه پیش رو انتخاب کنیم و بعد نحوه کار با پالت رنگی فتوشاپ را مرور میکنیم.
۱/ شناخت اصول رنگها
چرخه رنگ
نقطه شروع تئوری رنگ، چرخه رنگ است که به طور کلی از ۱۲ رنگ خالص تشکیل شده است. این چرخه رنگ در واقع چگونگی ترکیب و ارتباط رنگها را نشان میدهد. رنگهای دیگری که در این چرخه نیستند، با ترکیب کردن این ۱۲ رنگ با هم تولید میشوند.
خود این ۱۲ رنگ به ۳ دسته تقسیم میشوند:
رنگهای اصلی یا درجه اول (قرمز/ آبی / زرد): این ۳ رنگ، خالصترین رنگها هستند و از ترکیب و تغییر رنگهای دیگر تولید نمیشوند.
رنگهای ثانویه یا درجه دوم (نارنجی/ سبز/ بنفش): هر یک از این رنگها از ترکیب دو رنگ اصلی تولید میشوند.
رنگهای درجه سوم: این رنگها از ترکیب رنگهای اصلی و ثانویه مجاور هم (مثلاً آبی و سبز) تولید میشوند.
ویژگی رنگها
با ترکیب کردن ۱۲ رنگ چرخه رنگ، رنگهای زیادی تولید میشوند. برای درک این تغییرات باید با چند مفهوم اساسی زیر آشنا شوید:
فام (Hue): فام در واقع خود رنگ است که بارنگهای سیاه و سفید ترکیب نشده است. مثلاً وقتی میگوییم رنگ سبز، رنگ قرمز، رنگ آبی، منظور از رنگ، همان فام است.
Chrome: به خلوص یک رنگ اشاره دارد، بدون این که رنگهای سفید، سیاه یا خاکستری به آن اضافه شود.
اشباع (Saturation): درجه اشباع یا میزان خلوص یک رنگ است. به این معنی که مثلاً یک رنگ آبی خالص که با هیچ رنگ دیگری ترکیب نشده، بیشترین درجه خلوص را دارد.
درخشندگی (Valu): میزان تیره یا روشن بودن رنگ است.
ته رنگ (Tint): کمرنگ کردن یک رنگ با اضافه کردن رنگ سفید به آن.
سایه (Shade): تیره کردن تدریجی رنگ با اضافه کردن رنگ سیاه به آن.
تناژ (Tone): تیره کردن تدریجی رنگ با اضافه کردن خاکستری به آن.
رنگهای گرم و رنگهای سرد
یک وجه تمایز دیگر رنگها در چرخه رنگ، گرم یا سرد بودن آنهاست. از این ویژگی برای تمایز منطقه آبی-سبز از منطقه زرد-قرمز چرخه استفاده میشود.
رنگهای سرد، رنگهایی مثل آبی و سبز هستند که حس خنکی را القا میکنند. در مقابل رنگهای گرم مثل قرمز یا نارنجی احساس گرما را انتقال میدهند.
معنی رنگها
رنگها به خودی خود با بیننده ارتباط برقرار میکنند. در نتیجه اگر درست انتخاب شوند، میتوانند یک ابزار قدرتمند باشند. پشت هر رنگ، معنایی وجود دارد. در حقیقت روانشناسی رنگها نه تنها برای محققان، بلکه برای بازاریابها موضوع جذاب و هیجانانگیزی است.
پالت رنگی که برای طراحیتان انتخاب میکنید، قطعاً در برقراری ارتباط تعیینکننده است و تأثیر مستقیمی بر درک مخاطب از طرح شما دارد. برای همین در ادامه به معانی بعضی از رنگها اشاره میکنم:
قرمز: عشق، آتش، انرژی، استحکام
بنفش: قدرت، ثروت، جاهطلبی، سلطنتی
آبی: آرامش، ثبات، اعتماد، عمق
سبز: طراوت، طبیعت، رشد، امنیت
زرد: لذت، انرژی، مثبتگرایی، روشنایی
نارنجی: گرما، خلاقیت، شادی، موفقیت
این نکته را باید در نظر داشته باشید که معنی رنگها با فرهنگ، محیط و درکی افراد آن محیط از آن رنگ، ارتباط نزدیکی دارد. شاید یک رنگ خاص برای افراد مختلف در جاهای مختلف دنیا معانی متفاوتی داشته باشد.
در واقع روانشناسی رنگها موضوع گستردهای است. با این حال باید با در نظر گرفتن موارد بالا و موضوع طراحیتان رنگ مناسب را پیدا کنید. مثلاً پالت رنگی استفاده شده در منوی یک رستوران با پالت رنگی یک لندینگ پیج مربوط به خدمات زیبایی و سلامت قطعاً متفاوت است.
هارمونی در پالت رنگ
اگر مبتدی هستید، شناخت روابط رنگها میتواند نقطه شروع خوبی برای انتخاب یک پالت مناسب باشد. قوانین ترکیب رنگها و هارمونی بر اساس جایگاه هر رنگ در چرخه رنگ است. در ادامه بعضی از طرحهای رنگی اساسی (رنگبندی) آمده است:
تکرنگ (Monochroamtic): این طرح فقط با یک رنگ و تغییرات همان رنگ شکل میگیرد. انتخاب پالتهای رنگی تکرنگ، اصولاً نتیجه خوبی میدهند، چراکه رنگها قطعاً با هم هماهنگ هستند. با این حال گاهی ممکن است کسلکننده باشند.
مشابه (Analogous): این رنگبندی از رنگهایی که در چرخه رنگ کنار یکدیگرند شکل میگیرد.
مکمل (Complementary): از رنگهای مخالف در چرخه رنگ تشکیل میشود. رنگهای مخالف رنگهایی هستند که در چرخه رنگ رو به روی یکدیگر قرار گرفتهاند. هدف این طرح، ایجاد کنتراست بالا و ایجاد یک پالت رنگ جذاب است.
متساویالساقین (Split-Complementary): در این طرح ۳ رنگ انتخاب میشود. به گونهای که رنگ اول را انتخاب میکنید و بعد دو رنگی را که مجاور رنگ مکمل آن هستند انتخاب میکنید.
رنگهای سهگانه (Triadic): این طرح از ۳ رنگ جداگانه تشکیل میشود که در چرخه رنگ به صورت مثلث در فاصله مساوی از هم قرار گرفتهاند.
۲/ انتخاب پالت رنگ مناسب برای یک طراحی
طراحان دائماً با طرحها و پروژههای مختلف سر و کار دارند و هر بار که پروژه جدیدی را شروع میکنند، باید به مخاطب خاص آن پروژه توجه کنند. مثلاً طراحی برای بنر تخفیف یک فروشگاه با طراحی برای کارت دعوت تولد یک کودک خیلی متفاوت است. تفاوت در چنین مواردی کاملاً قابل تشخیص است، اما گاهی شاید به این راحتی نباشد. به همین دلیل قبل از شروع پروژه در مورد طرح خود و مخاطبان آن کاملاً فکر کنید. با این کار انتخاب پالت رنگ مناسب بسیار راحتتر میشود. این نکات میتواند برای انتخاب پالت ایدهآل به شما کمک کند:
به مفهوم، موضوع و سبک طرحتان فکر کنید
بعضی از رنگها به طور سنتی به بعضی موضوعات مرتبط هستند. مثلاً Black Friday قطعاً به رنگ سیاه مربوط است که معمولاً با رنگ قرمز یا زرد ترکیب میشود. یا مثلاً رنگهای قرمز و سبز نقش اصلی را در طراحیهای کریسمس دارند. پس برای بعضی مفاهیم تصوراتی وجود دارد که طبق همان میتوانید به راحتی پالت رنگ را انتخاب کنید. اما اگر برای موضوع مورد نظرتان رنگ خاصی وجود ندارد، باید در مورد اینکه چگونه میخواهید با مخاطب ارتباط برقرار کنید و کدام پالت مناسبتر است بیشتر فکر کنید.
علاوه بر این “سبک” موضوع بسیار مهمی است و میتواند به تنهایی پالت رنگ مناسب را مشخص کند. پس تعیین سبک طراحی خود را دست کم نگیرید.
مخاطب کیست؟
به این فکر کنید که هدف طراحی شما چیست؟ مثلاً برای طراحی کارت ویزیت، بنا به این که این کارت برای معرفی چه کسی با چه شغلی است، پالت رنگ متفاوت خواهد بود. رنگها میتوانند به خودی خود طراحی را زیباتر، شادتر و سرگرمکنندهتر کنند.
ریسک کنید
بهترین راه برای متمایز کردن یک طراح، اورجینال بودن آن است؛ به خصوص اگر یک طراح با سابقه هستید. اگر از کلیشهها دوری کنید و خودتان با رنگها بازی کنید و آزمایش کنید، احتمالاً با یک نتیجه جذاب و متفاوت رو به رو میشوید.
۳/ پالت رنگ منحصر به فرد خود را داشته باشید
فرض کنید طراحی را شروع کردهاید و الآن مرحله انتخاب پالت رنگ است. نکات زیر را برای ایجاد پالت خاص خود در نظر بگیرید:
الهام بگیرید
همه ما برای ساختن ایدههای جدید به الهام گرفتن نیاز داریم. یک راه عالی برای ایده گرفتن این است که ببینید طراحان با تجربه دیگر چگونه رنگها را به کار میگیرند. برای این کار بهتر است سری به سایتهایی مثل Pinterest و Dribble بزنید و یا پستهای طراحان در اینستاگرام را دنبال کنید.
بعضی از طراحان آنقدر در خانه کار میکنند که دنیای واقعی بیرون را فراموش میکنند. دنبال منبع الهام هستید؟ از خانه بیرون بروید یا از پنجره بیرون را نگاه کنید. شهرها پر از ایده و رنگ هستند و طبیعت منبعی بینظیر برای الهام گرفتن است. البته اگر به هر دلیلی در حال حاضر نمیتوانید بیرون بروید، عکس منظرههای طبیعی هم به کارتان میآیند!
از ابزار تولید رنگ استفاده کنید
این راه برای طراحان مبتدی عالی است. اگر گیج شدهاید که چگونه یک پالت رنگ انتخاب کنید، نگران نباشید. ابزارهای تولید رنگ زیادی در دنیای اینترنت است که به شما کمک میکنند. اینجا بعضی از بهترین این ابزارها را آوردهایم که با کلیک روی نامشان میتوانید وارد صفحه آنها شوید:
علاوه بر این در اینستاگرام میتوانید پیجهایی را پیدا کنید که تمرکزشان بر ترکیب رنگهاست.
یک راه دیگر استخراج رنگهای یک تصویر است. در وبسایت Palette generator میتوانید تصویر خود را آپلود کنید و پالت رنگهای آن را تحویل بگیرید.
چگونه در فتوشاپ با پالتهای رنگی کار کنیم؟
حالا که میدانیم که در انتخاب یک پالت جدید، باید چه چیزهایی را گوشه ذهن داشته باشیم، در ادامه نحوه انتخاب پالت رنگ برای فتوشاپ را بررسی میکنیم.
مرحله ۱: الهام گرفتن از رنگهای پیشفرض
اولین کاری که باید انجام دهید این است که تصویری را به عنوان منبع ایده باز کنید تا برای الهام گرفتن رنگها از آن استفاده کنید. بعد از اینکه فایل مورد نظر را باز کردید، پنجره تنظیمات شبیه به تصویر زیر ظاهر میشود.
بدین ترتیب تصویر در مرکز فضای کاریتان قرار خواهد گرفت و پالت رنگ پیش فرض شما در سمت راست خواهد بود.
مرحله ۲: دسترسی به پنل Swatches Color
پنل Color Swatches جایی است که میتوانیم در آن توجه خود را به انتخاب رنگ پالتها و نتیجه کار معطوف کنیم. این پنل در گوشه سمت راست بالای فضای کاری قرار دارد. انی بخش مثل یک پالت رنگی است که به صورت مربعهای رنگارنگ نمایش داده میشود.
در این مرحله میخواهیم بررسی کنیم که چطور میتوانیم رنگی را در فتوشاپ توسط Color swatches ذخیره کنیم.
در امتداد ردیف بالا، یک سری رنگ را خواهید دید. اینها رنگهایی هستند که اخیراً با ابزار Eyedropper آنها را نمونه برداری کردید و منجر به ایجاد این پالت رنگی شده است. نرم افزار فتوشاپ این رنگها را در آن قسمت قرار میدهد تا در صورت نیاز به سرعت به آنها دسترسی پیدا کنید. زیر این رنگهای نمونه، یک شبکه مستطیل شکل وجود دارد، که پالت رنگ پیشفرض در آن قرار دارد. این شبکهها به خودی خود خوب و کاربردی هستند، اما اگر به آنها نیاز ندارید میتوانید آنها را حذف کنید.
مرحله ۳: حذف نمونههای رنگی ناخواسته
برای حذف این نمونههای رنگی، روی منوی Hamburger در گوشه سمت راست بالای پنل Swatches کلیک کنید.
برای ایجاد یک پالت رنگ برای فتوشاپ، ابتدا باید فضای کمی ایجاد کنیم
بدین ترتیب یک منوی بزرگ ظاهر میشود. این منو لیستی از تمام اقداماتی را که میتوانید انتخاب کنید به شما ارائه میدهد. علاوه بر این لیستی از رنگهای پیش فرض موجود در فتوشاپ را در اختیار شما قرار میدهد. برای استفاده از پالت رنگ در فتوشاپ روی Preset Manager کلیک کنید.
پس از انجام این کار، یک کادری جدید ظاهر میشود. در این کادر، میتوانید نمونههای رنگی را که در حال حاضر در پنل Swatches فعال هستند، کنترل کنید. میتوانید به راحتی از همین رنگها در کارتان استفاده کنید.
شما همچنین میتوانید:
- برای داشتن پالت رنگ بزرگتر، یک پالت رنگ مختص فتوشاپ دانلود کنید.
- رنگها را حذف کنید.
- شبکههای رنگی را به دلخواه خود مرتب کنید.
- رنگهایی را که از قبل دارید تغییر نام دهید.
- یک پالت رنگ کاملا جدید در فتوشاپ ایجاد کنید.
حذف رنگهای پیشفرض:
برای حذف رنگهای پیشفرض، روی رنگ اول کلیک کنید. بعد روی آخرین رنگ کلیک چپ + Shift را بزنید تا کل پالت هایلایت شود. سپس روی Delete کلیک کنید و Done را بزنید. این کار موقتی بوده و نمیتوان برای همیشه پالتهای رنگی پیش فرض فتوشاپ را حذف کرد.
مرحله ۴: استفاده از ابزار Eyedropper
حالا که رنگهای پیش فرض را حذف کردید، نوبت آن است که فضا را با رنگهای جدید پر کنید. برای انتخاب رنگ پالت سفارشی خود، ابزار Eyedropper را انتخاب کنید. ابزار Eyedropper به شما کمک میکند تا پالت جدیدی را در فتوشاپ ایجاد کنید.
در گوشه سمت چپ و در قسمت بالا، یک منوی کشویی میبینید که Sample نام دارد. روی آن کلیک کنید و All Layers را انتخاب کنید.
انتخاب این گزینه به شما امکان میدهد از رنگ هر لایه نمونهبرداری کنید. این کار روند انتخاب رنگهای شما را سریعتر و البته جذابتر میکند.
مرحله ۵: ایجاد Color Swatch جدید
بعد از اینکه ابزار Eyedropper و All Layers را انتخاب کردید، روی ناحیهای که میخواهید رنگ جدید خود را نمونه برداری کنید کلیک کنید. به این ترتیب یک چرخه رنگ ظاهر میشود که در قسمت بالای آن، رنگی برای نمونهبرداری وجود دارد.
علاوه بر این شما میتوانید از چرخه رنگ فتوشاپ برای انتخاب دقیق رنگها استفاده کنید.
وقتی رنگ مورد نظرتان را پیدا کردید، ابزار Eyedropper را روی پنل خالی Swatches حرکت دهید. با این کار متوجه خواهید شد که مکان نما از نماد Eyedropper به نماد Paint Bucket تغییر میکند.
وقتی نماد آن تغییر پیدا کرد، روی پنل خالی Swatches کلیک کنید. بنابراین فتوشاپ بلافاصله رنگ را به عنوان یک نمونه جدید ذخیره میکند.
پس از ایجاد نمونه جدید، پنجرهای به نام Color Swatch Name ظاهر میشود و میتوانید نام آن را تغییر دهید. پس از تغییر نام روی OK کلیک کنید.
اگر روی گزینه ذخیره استفاده از پالت رنگ در فتوشاپ رنگ در کتابخانه کلیک کرده باشید، خواهید دید که پنل Libraries باز میشود و پنل Swatches را گسترش میدهد، به خصوص اگر این اولین باری است که این مراحل را انجام میدهید.
فعلاً در این مرحله با پنل Libraries کاری نداریم. پس برای حذف آن روی Libraries کلیک کنید. بدین ترتیب میتوانید به کار روی نمونههای خود ادامه دهید.
مرحله ۶: به پایان رساندن ساخت نمونههای رنگی
مرحله قبل را دوباره تکرار کنید تا زمانی که تمام رنگهای مورد نیازتان را در پالت رنگی خود داشته باشید. به یاد داشته باشید که فتوشاپ قادر است هر تعداد رنگ را که میخواهید در پنل Swatches ذخیره کند.
وقتی ذخیره رنگها به پایان رسید، روی منوی کشویی Swatches کلیک کنید و مجدداً Preset Manager را انتخاب کنید. با انتخاب این مورد، گزینههای Load، Save Set، Rename و Delete را مشاهده خواهید کرد. بنابراین به جای حذف رنگها، میتوانید آنها را بر اساس سلیقه مرتب کنید.
برای تنظیم مجدد نمونههای رنگی، روی یک رنگ کلیک کنید تا هایلایت شود. سپس، رنگ را به جایی که میخواهید نمایش داده شود درگ کنید.
و در نهایت پس از اینکه پالت رنگی فتوشاپ شما به دلخواه مرتب شد، روی گزینه Done کلیک کنید.
مرحله ۷: ذخیره پالت رنگ
برای ذخیره نمونههای ایجاد شده به عنوان یک پالت رنگ سفارشی در فتوشاپ، روی منوی کشویی Swatches کلیک کنید و Save Swatches را انتخاب کنید.
کادر Save As برای پالت رنگ شما ظاهر شده و میتوانید نام آن را خودتان انتخاب کنید. توصیه میکنیم اسم معنیداری برایش بگذارید که بتوانید به راحتی آن را به یاد بیاورید.
مرحله ۸: ریست نمونههای فتوشاپ به حالت پیشفرض
فرض کنید که نمیخواهید از این پالت رنگ در فتوشاپ استفاده کنید. اگر به پالتهای رنگی اصلی فتوشاپ نیاز داشته باشیم، چه باید کرد؟
برای دسترسی مجدد به آنها، روی منوی کشویی Swatches خود کلیک کرده و Reset Swatches را انتخاب کنید.
سپس روی OK کلیک کنید.
دقت داشته باشید که روی گزینه Append کلیک نکنید. زیرا در صورت انتخاب، پالت پیش فرض را به جای جایگزینی، به پالتهای سفارشی اضافه میکنید.
مرحله ۹: دانلود نمونههای رنگی سفارشی
اما پس از گذراندن این مراحل، کجا میتوانید نمونههای سفارشی خود را دوباره پیدا کنید؟ چطور میتوان به عقب بازگشت؟ این کار بسیار ساده است. فقط به پنل Swatches بروید، روی منوی کشویی Swatches کلیک کنید و Replace Swatches را انتخاب کنید.
در داخل پوشه Color Swatches، فایل پالت رنگ برای فتوشاپ را که میخواهید استفاده کنید، پیدا خواهید کرد. فایل مورد نظر را انتخاب کرده، روی Open کلیک کنید و آن را دانلود کنید.
یک پالت رنگی متعادل و جذاب در فتوشاپ میتواند یک پروژه طراحی گرافیکی یا هر کار خلاقانه دیگری را در کمترین زمان به طرحی زیبا و خیره کننده تبدیل کند. بنابراین به خاطر داشته باشید که اگر میخواهید طراحی شما ارتقا یابد، انتخاب یک پالت رنگ سفارشی در فتوشاپ باید یکی از اولین چیزهایی باشد که به آن میپردازید.
حالا نوبت شماست!
حالا که هم میدانید که چطور میتوانید رنگهای ایدئال را برای کارتان پیدا کنید و هم با نحوه ایجاد یک پالت رنگ سفارشی در فتوشاپ آشنا هستید، میتوانید دست به کار شوید و پالت رنگ منحصر به فرد خود را انتخاب کنید. بهتر است بدانید بیشتر پالتها شامل ۵ رنگ هستند و البته اصولاً هر چه تعداد رنگها کمتر باشد بهتر است. برای شروع ساخت پالت، مطمئن باشید پالت شما شامل این موارد است:
رنگ اصلی: یک رنگ را به عنوان رنگ اصلی و رنگهای دیگر را بر اساس آن انتخاب کنید.
رنگهای خنثی: سعی کنید از رنگهای خنثی (خاکستری، بژ و …) استفاده کنید تا تعادل بیشتری در پالت برقرار شود.
رنگ تأکیدی (Accent): رنگ تأکیدی یک سایه خاص از رنگی است که با رنگهای دیگر پالت در تضاد است. اضافه کردن یک رنگ تأکیدی پالت را به مراتب جذابتر و طراحی را متفاوت میکند؛ به خصوص در پالتهای ساده یا خنثی.
ضمناً اگر احساس میکنید نیاز دارید که روی برنامه فتوشاپ تسلط بیشتری داشته باشید تا بتوانید از پتانسیل این ابزار فوقالعاده بهترین استفاده را ببرید، پیشنهاد میکنیم که در دوره آموزش جامع فتوشاپ ۲۰۲۱ از خانه فتوشاپ شرکت کنید. در این دوره فتوشاپ را در سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته آموزش میبینید. به علاوه در طول دوره نیز با انواع و اقسام پروژههای فتوشاپ آشنا میشوید.
این مقاله از وبسایت Freepik برای مخاطبان محترم خانه فتوشاپ تهیه شده است. همچنین میتوانید تأثیر روانشناسی رنگ در گرافیک را اینجا ببینید.
درباره سپیده خسروآبادی
از بچگی به هنر و گرافیک علاقه داشتم. تو دانشگاه رشته تکنولوژی نرم افزار رو انتخاب کردم و کم کم به سمت گرافیک کامپیوتری کشیده شدم. حالا سالهاست که نرم افزارهای محبوب این حوزه رو تدریس میکنم و درباره گرافیک مینویسم. با کلیک روی دکمه زیر میتونید نوشته های من رو دنبال کنید.
نوشته های بیشتر از سپیده خسروآبادیمطالب زیر را حتما مطالعه کنید
چگونه در فتوشاپ افکت Halftone Dot Pattern ایجاد کنیم؟
چرا فریلنسرهای خلاق نباید هیچوقت رایگان کار کنند؟
ساخت افکت متن آبنباتی با فتوشاپ
درآمد تدوین چقدر است؟ درآمد ادیت ویدیو سال ۱۴۰۳
اعمال افکت روح روی متن در فتوشاپ
۱۰ ایده بک گراند برای انواع پروژه ها
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
ممنون عالی بود تجربه خوبی بود
درود بر شما
خوشحالیم که این مقاله مورد توجه شما واقع شده است.